Sztućce dawniej i dziś

Czas płynie szybko i czy tego chcemy, czy nie, niesie ze sobą zmiany. Dziś nad wieloma aspektami codziennego życia po prostu się nie zastawiamy. Przyjmujemy, że są one takie i akceptujemy ten fakt, bez głębszej analizy. Jednym z takich stałych elementów, który jest z nami od zawsze, są właśnie sztućce.

Aktualnie raczej nie wyobrażamy sobie jedzenia bez ich wykorzystania. A jednak przecież kiedyś ich nie było! Bez wątpienia to jeden z tych wynalazków, który zdecydowanie poprawił komfort jedną z codziennie wykonywanych przez człowieka czynności, a jednak tak mało się o nim mówi.

Dlatego w naszym artykule skupimy się na na historii sztućców, przybliżymy ich znaczenie dawniej i dziś, a także wyjaśnimy, jakie inne funkcje poza byciem narzędziami do jedzenia mogą pełnić (więcej na ten temat przeczytasz na https://wnetrzadlaciebie.com/sztucce-jak-ukladac-po-jedzeniu).

Sztućce dawniej – jak wyglądała ich historia i co każdy powinien o niej wiedzieć?

Choć wydaje się, że sztućce są z nami od zawsze, zdecydowanie tak nie jest. Łyżka, widelec i nóż – każdy z elementów posiada swoją własną historię. Różni je nie tylko sposób wykorzystania podczas jedzenia, ale także moment, w którym się pojawiły, ponieważ ich ewolucja następowała w różnym czasie.

Co więcej, sztućce przez długi czas były także uznawane za oznakę prestiżu. Nie każdy posiadał własny nóż, widelec i łyżkę, a tradycja serwowania dań z indywidualnym kompletem sztućców dla każdego gościa pojawiła się dopiero kilkaset lat temu. Dlatego widelce, łyżki i noże posiadały często bardzo zdobiony trzonek. Pojawiły się na nim, np. kamienie, wytłoczone wzory czy nazwisko rodowe.

Łyżka łyżce nierówna

Zacznijmy od łyżki, której historia wydaje się być najmniej skomplikowana. Początkowo w jej roli wykorzystywano przedmioty z naturalnym zagłębieniem, np. łupiny z owoców czy muszle. Ich rola od początku była taka sama jak dziś. Kolejnym etapem były łyżki drewniane, które swoim wyglądem jednak bardzo różniły się od dzisiejszych łyżek.

Pierwsze drewniane łyżki posiadały bardzo szeroki, a do tego krótki trzonek, przez co jedzenie za ich pomocą wyglądało nieco inaczej niż jesteśmy do tego aktualnie przyzwyczajeni. Dopiero kolejnym etapem było tworzenie łyżek metalowych, bardziej przypominające sztućce, którymi jemy dziś.

Z widelca do rąk

Do czego były wykorzystywane pierwsze widelce? Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, ich rolą było transportowanie jedzenia do… rąk. Dopiero z rąk docierało ono do ust. Poza tym istotnym zastosowaniem widelca, zdecydowanie warto wiedzieć także, jak wyglądał, gdyż tutaj też można zauważyć istotną różnicę.

Pierwsze widelce posiadały jedynie dwa ząbki. Z czasem dodano trzeci, który w symboliczny sposób miał nawiązywać do liczby palców wykorzystywanych do jedzenia rękami. Dopiero później pojawiły się cztery ząbki, które znamy dziś. Mówi się także o widelcach z pięcioma ząbkami, jednak one nie przetrwały próby czasu.

Noże po metamorfozie

Pierwsze noże także różniły się wyglądem od tych, które wykorzystujemy do jedzenia dziś. Początkowo ich rolę pełniły noże myśliwskie, które posiadały ostry czubek. Uznano jednak, że są one niebezpieczne i używanie ich przy stole nie jest najlepszym pomysłem. Stąd właśnie wzięła się idea noży o zaokrąglonych czubkach, które wykorzystujemy także aktualnie.

Sztućce dziś – nie tylko do jedzenia

Dziś nie wyobrażamy sobie jedzenia bez sztućców, a odpowiednie ich używanie jest oznaką kultury. Co więcej mamy nieco większe możliwości i wykorzystujemy także inne sztućce poza podstawowym i znanymi od lat widelcem, łyżką i nożem. Podczas jedzenia możemy otrzymać pełen komplet sztućców, w którym każdy element służy do spożycia wyłącznie jednej potrawy.

Wiele osób martwi się, że nie będzie wiedziało, których sztućców użyć podczas jedzenia w towarzystwie. Dlatego warto właśnie poznać podstawowe zasady, aby czuć się pewnie podczas spotkań. Szybka wskazówka? Zazwyczaj należy zaczynać od sztućców położonych najdalej od talerza, gdyż zawsze są one ułożone według kolejności jedzenia dań. Można także podejrzeć, co robi nasz sąsiad i odwzorować jego wybór.

Poza pełnieniem funkcji narzędzi do jedzenia sztućce mogą także być sposobem na komunikację podczas wizyty w restauracji. Kelner powinien znać sposoby ułożenia ich na talerzu, szybko odczytując naszą „wiadomość”. Za ich pomocą możemy przekazać, że robimy sobie przerwę w trakcie jedzenia, skończyliśmy posiłek lub prosimy o kolejne danie. Sztućce można wykorzystać także do wyrażenia opinii o posiłku – chwaląc go lub wyrażając niezadowolenie.